Cüme, 29.03.2024, 00:27
Приветствую Вас Qonaq | RSS

islam dini

[ Новые сообщения · Участники · Правила форума · Поиск · RSS ]
  • Страница 1 из 1
  • 1
Архив - только для чтения
Модератор форума: Almusavi  
Forum » FORUM-TEKST » İSLAM » 40 hedis (2-riya)
40 hedis
Qonaq Tarix: Cüme axşamı, 17.04.2008, 06:44 | Mesaj # 1
Polkovnik
Qrup: İstifadeçi
Mesajlar: 295
Tərif: 5
Status: Xetden kenar
Hədis
RİYA
Adı çəkilən sənədlə Yezid b. Xəlifə, Hz. Sadiqdən (as belə nəql etməkdədir: "Riyanın hər cürü şirkdir. Şübhəsiz ki in­sanlar üçün əməl edən kimsənin savabı insanların üzərinə, Allah üçün əməl edən kimsənin savabı isə Allahın üzerine­dir." (*)
ŞƏRH
Bil ki, riya insanın başqalarının ürəyində bir mövqe əldə etmək və ya yanlarında, heç bir ilahi məqsəd güdmədən yalnız yaxşılıq, düzgünlük, əmanət və diyanət əhli bir kimsə ola­rak şöhrət qazanmaq üçün yaxşı bir əməlini və ya bəyənilmiş hər hansı bir xüsusiyyətini ya da haqq inancını insanlara göster­mesi və başqalarına nümayiş etməsi deməkdir. Bu, bir neçə mövqedə təsdiqlənməkdə, bədənə gəlməkdədir.
İlk mövqe: Bunun da iki dərəcəsi vardır. İlki, insanın dindar olaraq şöhrət qazanmaq və ya ürəklərdə mövqe edin­mek üçün öz haqq əqidə və ilahi bacarıqlarını izhar etmesi­dir. Məsələn; "mən varlıq aləmində Allahdan başqa heç kimse­ye təvəkkül etmirəm" və ya "mən Allahdan başqa heç kimşeyə təvəkkül etmirəm" deyər ya da kinayə və işarələ kendi­sini haqq inanc və əqidə sahibi bir kimsə olaraq tanıdar. İkinci növ isə daha məşhurdur. Məsələn: Təvəkkül və ilahi təqdirə rı-zayet məsələsi danışılarkən, riyakar kimsə dərin bir ah çe­ker və başını (yüngül də bir) yelləyərək özünün də o cemiye­tin zəli və yolunda olduğunu eyham etməyə çalışar.
İkinci dərəcə isə insanın ləhçə serahatiyle və ya işarə və kinayə ilə ürəklərdə mövqe və mövqe əldə etmək məqsədiylə batil əqidələri özündən uzaqlaşdırması və nəfsini onlar­dan tezkiye etməsidir.
İkinci mövqe, bunun da iki dərəcəsi vardır. İlki (insanın) təriflənmiş xüsusiyyətlər və fəzilətli bacarıqlar izharında bulunma­sıdır. İkinci dərəcəsi isə (insanın) məlum olunan maksud üzrə özünü tənqid edilmiş xüsusiyyət və pis bacarıqlardan teberri etməsi və nəfsini tezkiye edilmiş göstərməsidir.
Üçüncü mövqe, xüsusilə fakihler -Allah onlardan razı ol­sun- indinde bilinən olan riyadır. O da adı çəkilən iki dərəcəyə sahibdir. İlki (insanın) şəri ibadət və əməllərini və ya ağılı üs­tünlüklerini sırf halqa göstərmək və beləcə də ürəkləri ken­disine celbetmek məqsədiylə izharda ol/tapılmasıdır. İstər bu əməlin şəxsən özünü, istər onun keyfiyyət, şərt və ya cüzünü olsun, fiqh kitablarında tənqid edildiyi şəkildə riya mak­sadıyla etməsidir.
Eyni məqsədlə hər hansı bir əməli tərk etməsi də belədir. Biz bu səhifələrdə üç adı çəkilən mövqedən hər birinin bəzi fe-sad və pozuqluqlarını şərh etməyə və muhtasar bir şəkildə bunların dərman və dərmanına da işarə etməyə çalışacağıq.
(*) Kafi, Kitabu'1-İman ve'1-Küfr, riya babı, 3. hədis.

Birinci Mövqe
Riyanın Qisimləri Fəsil
Bil ki etiqad və ilahi bacarıqlar barəsində haqqında danışılan olan riya, riyanın bütün növlərindən daha çətin, aqibəti hepsin­den daha pis, zülməti bütün riyalardan daha çox və büyük­tür.
Bu riyanın sahibi, həqiqətdə göstərdiyi xüsusa şəxsən özü inanmırsa cəhənnəmdə əbədi olaraq qalacaq olan münafiqlər cümləsindən sayılar. Əbədi həlaka uğrayar və əzabı digər əzablardan ən şiddətlisi olar. Amma göstərdiyini sırf xalqın ürəyindən mövqes(n)i və mövqe qazanmaq üçün izhar edi­yorsa bu şəxs münafiqlər cümləsindən sayılmaz, amma bu ri­ya iman nurunun ürəyindən çıxmasına və onun yerinə kalbi­ne küfr zülmətinin yerləşməsinə səbəb olar. Çünki bu şəxs, ilk etapda gizli şirk səbəbiylə müşrikdir. Çünki sahibi şəxsən Haqq Təala olan və yalnız Allaha xalis qılınması lazım olan ilahi bacarıqları və haqq inancları insanlara təslim etmiş, baş­kalarını buna ortaq etmiş və şeytana onda qənaət haqqı tanımışdır, başqa sözlə də artıq bu ürəyin Allah üçün olmadığı gün kimi aşkardır.
İrəlidə fəsillərin birində də bəyan edəcəyimiz kimi, iman, ürəyi əməllərdən ibarətdir, tam elmdən deyil... Belə ki "riya­nın lıer növü şirkdir" deyə buyuran hədis-i şərif də bu haki­kati ifadə etməkdədir. Necə ki bu həlak edici faciə, qaranlıq və zülmətə basdırılmış fitrət və xəbis bacarıq, sonunda ürək evi­nin Allahdan başqalarına məxsus bir hala gəlməsinə və bu alçaq və alçağın zülməti də yavaş yavaş insanın bu dünyadan imansız olaraq getməsinə səbəb olmaqdadır. Sahib olduğu bu xəyali imam isə mənasız bir surət, ruhsuz bir cəsəd və akıl­sız bir örtük mövqeyində olub Allah Təala indinde əsla qəbul görməyəcək. Necə ki Kafidə iştirak edən Əli b. Salamdan daşınan hədis də buna işarə etməkdədir.
Ravi, Hz. İmam Sadiqim (as) belə buyurduğunu naklet­mektedir: "Allah Təala belə buyurur: Mən ən xeyirli şeri­kim. Hər kim etdiyi hər hansı bir əməldə mənə bir başqasını şərik edəcək olsa, mən yalnız sırf xalisanə mənim üçün ola­nını qəbul edərəm." (*)
Məlumdur ki, ürəyi əməllər xalis olmadığı təqdirdə Haqq Təala tərəfindən qəbul görməməkdə, etina edilməməkdədir. Allah Təala özü üçün olmayan əməlləri əsl sahibinə, yəni insanın əməlini, özünə nümayiş olsun deyə etdiyini kim­seye qaytarmaqdadır. Ürəyi əməlləri də o şəxsə təsis edildi­ğinden artıq adı çəkilən şəxs şirk sərhədi aşmış və tam küfrə gir­miş sayılmaqdadır. Bəlkə də deyilə bilər ki, bu şəxs artıq mü­nafıklar cümləsinə qatılmış, onlara mülhak olmuşdur. Şiryi gizli olduğu kimi nifaqı da gizlidir. Yazıq, mömin olduğunu zənn etmiş, lakin həqiqətdə evvelen müşrik, sonra da müna­fık olmuşdur. Başqa sözlə münafiqlərin əzabını da dadmalıdır. İşləri nifaqa çatan kəslərin vay halına



Belkede yoxdur xeberi
butun alem sevir meni
men ise o bexteveri
onun ama yoxdu xeberi
__________________
men sevirem bir neferi
onun ama yoxdu xeberi
men chekirem qem kederi
onun ama yoxdur xeberi
 
Qonaq Tarix: Cüme, 18.04.2008, 04:08 | Mesaj # 2
Polkovnik
Qrup: İstifadeçi
Mesajlar: 295
Tərif: 5
Status: Xetden kenar
Fasıl
Elmin İmandan Ayrı Olduğu Bəyanında
Bil ki Allah, ONun birliyi, selbiye, subutiyye və cəlalıya kimi digər kamal sifətləri ilə melaike, rəsullar, kitablar və kı-
(*) Kafi, C. 2, Kitabu'1-İman ve'1-Küfr, Riya Babı. 9. hədis.

yamet günü haqqında elm sahibi olmaq başqa şey, iman isə başqa şeydir. Çünki bir kimsənin bu elmə sahib olduğu halda imandan məhrum olması da mümkün və olasıdır. Necə ki şeytan, heç olmasa mənim və sənin qədər bu mərtəbələri bil­diği halda yenə də söymüş, kafir olmuşdur. İman ürəyi bir hərəkətdir ki, o olmadığı müddətcə iman da haqqında danışılan deyil. Başqa sözlə, ağılı dəlillə və ya dinlərin lazımlılığı və zərurəti bürhanıyla hər hansı bir mövzuda elm sahibi olan bir kimsə, ürəkdən də o məlumatlarına təslim olmalı və bir cür təslim, huzu, məsuliyyət və qəbul etməkdən ibarət olan ürəyi hərəkətləri də yerinə yetirməlidir ki, mömin ola bilsin. İmanın kamalı itələ-mi'nandır. Çünki iman qüvvətləndikcə, halıyla ardından kalp­te itmi'nan da hasil olacaq, bədənə gələcəkdir. Bütün bunlar elm deyil, tam tərsinə başqa şeylərdir.
Eyni şəkildə bir şeyi burhanla idrak etdiyin halda kalbi­nin buna təslim olmaması da mümkündür. O zaman bu il­min heç bir faydası yoxdur. Məsələn sizlər ölünün heç kimə zərər verə bilməyəcəyini, dünyadakı bütün ölülərin bir ağcaqanad qədər belə duyğu və hərəkətinin olmadığını, bütün cismani və eqoist qüvvətlərinin özündən ayrıldığını ağılınızla anladığınız və derkettiğiniz halda, sırf ürəyiniz bu məsələni qəbul edə bilmədiyi və ağılınız təslim ola bilmədiyi üçün bir tək gecə olsun bir ölüylə eyni otaqda qala bilməzsiniz. Amma ürək ağla tes­lim olar da bu hökmü qəbul edəcək olsa bu iş sizin üçün çox asan olacaq. Necə ki bir neçə dəfə təşəbbüsdən sonra da artıq ürək təslim olacaq və ölüdən heç bir şəkildə korkmaya­cak, ürkməyəcək.
Aydın olduğu üzrə, ürəyin hissəsi olan təslim, ağılın hisesi olan elmdən daha başqa bir şeydir. Çünki bəzən olar ki insan yaradıcını, ONun birliyini, axirət gününü və digər haqq inanclan ağılı burhan yoluyla isbatlar da buna baxmayaraq bu əqidəyə iman deyilməz. Və bu insan da bir mömin olaraq kabullenil­mez. Tam tərsinə ya kafirlər, ya münafiqlər ya da müşriklər cümləsinə daxil edilər. Çox təəssüf ki bu gün ürək gözləriniz gör­müyor və mələyi idi bəsirət sahibi də deyilsiniz. Bu mülkü göz də idrak edə bilmir. Amma sirlərin ortaya çıxdığı, ilahi haqq salta­natının zahir olduğu, təbiətin xarab olduğu və həqiqətin qoyulduğu gün, gerçəkdə Allaha iman etməmiş olduğu­nuzu və bu ağılı hökmün də iman ilə heç bir əlaqəsinin olma­dığını çox açıq bir şəkildə anlayacaq, derkedeceksiniz. "La ilahə illəllah" həqiqəti ağıl qələmiylə ürəyin təmiz və xalis lövhəsinə nəqş edilə bilmədiyi müddətcə insan, Allahın vahda-niyyetine iman etmiş sayılmaz. Amma bu ilahi və tayyibe keli­me ürəyə girincə ürək səltənəti artıq Allahın olar və insan bundan belə haqq məmləkətində (ürək) heç kimə söz hak­kı verməz, təsirli olaraq qəbul etməz. ONdan başqa heç kimdən mövqe və mövqe gözləməsi içində olmaz, tələbdə ol/tapılmaz. Mövqe və dərəcəni başqalarından istəməz. Riya və nümayiş içinə girməz. Elə isə ürəyinizdə hər hansı bir riya görəcək olsanız bilin ki ürəyiniz ağılınıza təslim olmamış, iman, ürəklərinizə nur saçmamış və həqiqətdə siz təbiət ale­minde Allahı deyil, başqa birini təsirli olaraq qəbul etmiş ol/tapılmaqdasınız. Başqa sözlə də münafiqlər və ya müşriklər ya da kafirlər zümrəsində iştirak etmiş mənzil əldə etmisiniz de­mektir.



Belkede yoxdur xeberi
butun alem sevir meni
men ise o bexteveri
onun ama yoxdu xeberi
__________________
men sevirem bir neferi
onun ama yoxdu xeberi
men chekirem qem kederi
onun ama yoxdur xeberi
 
Qonaq Tarix: Şenbe, 19.04.2008, 13:53 | Mesaj # 3
Polkovnik
Qrup: İstifadeçi
Mesajlar: 295
Tərif: 5
Status: Xetden kenar
İkinci Hadis

RİYA

Mezkur senedle Yezid b. Halife, Hz. Sadıktan (as şöyle nakletmektedir: "Riyanın her türlüsü şirktir. Şüphesiz ki in­sanlar için amel eden kimsenin sevabı insanların üzerine, Allah için amel eden kimsenin sevabı ise Allah'ın üzerine­dir." (*)

ŞERH

Bil ki, riya insanın başkalarının kalbinde bir makam edinmek veya yanlarında, hiç bir ilahi maksat gözetmeksizin sadece iyilik, doğruluk, emanet ve diyanet ehli bir kimse ola­rak şöhret kazanmak için iyi bir amelini veya beğenilmiş herhangi bir hasletini ya da hak inancını insanlara göster­mesi ve başkalarına gösteriş yapması demektir. Bu, birkaç makamda tahakkuk etmekte, vücuda gelmektedir.

İlk makam: Bunun da iki derecesi vardır. İlki, insanın dindar olarak şöhret kazanmak veya kalplerde makam edin­mek için kendi hak akide ve ilahî marifetlerini izhar etmesi­dir. Mesela; "ben varlık aleminde Allah'tan başka hiç kimse­ye tevekkül etmiyorum" veya "ben Allah'tan başka hiç kim-

53

KIRK HADİS ŞERHİ

şeye tevekkül etmiyorum" der ya da kinaye ve işaretle kendi­sini hak inanç ve akide sahibi bir kimse olarak tanıtır. İkinci tür ise daha yaygındır. Mesela: Tevekkül ve ilahî takdire rı-zayet meselesi konuşulurken, riyakar kimse derin bir ah çe­ker ve başını (hafif de bir) sallayarak kendisinin de o cemiye­tin sülük ve yolunda olduğunu ima etmeye çalışır.

İkinci derece ise insanın lehçe serahatiyle veya işaret ve kinaye ile kalplerde makam ve mevki edinmek maksadıyla batıl akideleri kendisinden uzaklaştırması ve nefsini onlar­dan tezkiye etmesidir.

İkinci makam, bunun da iki derecesi vardır. İlki (insanın) övülmüş hasletler ve faziletli melekeler izharında bulunma­sıdır. İkinci derecesi ise (insanın) malum olunan maksud üzere kendisini yerilmiş haslet ve kötü melekelerden teberri etmesi ve nefsini tezkiye edilmiş göstermesidir.

Üçüncü makam, özellikle fakihler -Allah onlardan razı ol­sun- indinde maruf olan riyadır. O da mezkur iki dereceye haizdir. İlki (insanın) şer'î ibadet ve amellerini veya aklî üs­tünlüklerini sırf halka göstermek ve böylece de kalpleri ken­disine celbetmek maksadıyla izharda bulunmasıdır. İster bu amelin bizzat kendisini, ister onun keyfiyet, şart veya cüz'ünü olsun, fıkıh kitaplarında yerildiği şekilde riya mak­sadıyla yapmasıdır.

Aynı maksatla herhangi bir ameli terketmesi de böyledir. Biz bu sayfalarda üç mezkur makamdan her birinin bazı fe-sad ve bozukluklarını şerhetmeye ve muhtasar bir şekilde bunların deva ve ilacına da işaret etmeye çalışacağız.

(*) Kâfi, Kitabu'1-İman ve'1-Küfr, riya babı, 3. hadis.

54

RİYA

Birinci Makam

Riyanın Kısımları Fasıl

Bil ki itikad ve ilahî marifetler hususunda sözkonusu olan riya, riyanın tüm çeşitlerinden daha zor, akıbeti hepsin­den daha kötü, zulmeti tüm riyalardan daha fazla ve büyük­tür.

Bu riyanın sahibi, hakikatte izhar ettiği hususa bizzat kendisi inanmıyorsa cehennemde ebedi olarak kalacak olan münafıklar cümlesinden sayılır. Ebedî helake uğrar ve azabı diğer azaplardan en şiddetlisi olur. Ama izhar ettiğini sırf halkın kalbinden mevkii ve makam kazanmak için izhar edi­yorsa bu şahıs münafıklar cümlesinden sayılmaz, ama bu ri­ya iman nurunun kalbinden çıkmasına ve onun yerine kalbi­ne küfür zulmetinin yerleşmesine sebep olur. Zira bu şahıs, ilk etapta gizli şirk sebebiyle müşriktir. Çünkü sahibi bizzat Hak Teala olan ve sadece Allah'a halis kılınması gereken ilahî marifetleri ve hak inançları insanlara teslim etmiş, baş­kalarını buna ortak kılmış ve şeytana onda tasarruf hakkı tanımıştır, dolayısıyla da artık bu kalbin Allah için olmadığı gün gibi aşikârdır.

İleride fasılların birinde de beyan edeceğimiz gibi, iman, kalbî amellerden ibarettir, salt ilimden değil... Öyle ki "riya­nın lıer çeşidi şirktir" diye buyuran hadis-i şerif de bu haki­kati ifade etmektedir. Nitekim bu helak edici facia, karanlık ve zulmete gömülü fıtrat ve habis meleke, sonunda kalb evi­nin Allah'tan başkalarına mahsus bir hale gelmesine ve bu rezil ve alçağın zulmeti de yavaş yavaş insanın bu dünyadan

55

KIRK HADİS ŞERHİ

imansız olarak gitmesine sebep olmaktadır. Sahip olduğu bu hayalî imam ise manasız bir suret, ruhsuz bir ceset ve akıl­sız bir kılıf konumunda olup Allah Teala indinde asla kabul görmeyecektir. Nitekim Kâfi'de yer alan Ali b. Salim'den menkul hadis de buna işaret etmektedir.

Ravi, Hz. İmam Sadık'm (as) şöyle buyurduğunu naklet­mektedir: "Allah Teala şöyle buyuruyor: Ben en hayırlı şeri­kim. Her kim yaptığı herhangi bir amelde bana bir başkasını şerik kılacak olursa, ben sadece sırf halisane benim için ola­nını kabul ederim." (*)

Malumdur ki, kalbî ameller halis olmadığı takdirde Hak Teala tarafından kabul görmemekte, itina edilmemektedir. Allah Teala kendisi için olmayan amelleri aslî sahibine, yani insanın amelini, kendisine gösteriş olsun diye yaptığını kim­seye iade etmektedir. Kalbî amelleri de o şahsa tahsis edildi­ğinden artık mezkur şahıs şirk sınırı aşmış ve salt küfre gir­miş sayılmaktadır. Belki de denebilir ki, bu şahıs artık mü­nafıklar cümlesine katılmış, onlara mülhak olmuştur. Şirki gizli olduğu gibi nifakı da gizlidir. Zavallı, mümin olduğunu zannetmiş, fakat hakikatte evvelen müşrik, sonra da müna­fık olmuştur. Dolayısıyla münafıkların azabını da tatmalıdır. İşleri nifaka varan kimselerin vay haline.

Fasıl

İlmin İmandan Ayrı Olduğu Beyanında

Bil ki Allah, O'nun birliği, selbiye, subutiyye ve celaliye gibi diğer kemal sıfatları ile melaike, resullar, kitaplar ve kı-

(*) Kâfi, C. 2, Kitabu'1-İman ve'1-Küfr, Riya Babı. 9. hadis.



Belkede yoxdur xeberi
butun alem sevir meni
men ise o bexteveri
onun ama yoxdu xeberi
__________________
men sevirem bir neferi
onun ama yoxdu xeberi
men chekirem qem kederi
onun ama yoxdur xeberi
 
Qonaq Tarix: Şenbe, 26.04.2008, 16:14 | Mesaj # 4
Polkovnik
Qrup: İstifadeçi
Mesajlar: 295
Tərif: 5
Status: Xetden kenar
yamet günü hakkında ilim sahibi olmak başka şey, iman ise başka şeydir. Zira bir kimsenin bu ilme sahip olduğu halde imandan mahrum olması da mümkün ve olasıdır. Nitekim şeytan, en azından benim ve senin kadar bu mertebeleri bil­diği halde yine de küfretmiş, kafir olmuştur. İman kalbî bir fiildir ki, o olmadığı müddetçe iman da sözkonusu değildir. Dolayısıyla, aklî delille veya dinlerin gerekliliği ve zarureti bürhanıyla herhangi bir mevzuda ilim sahibi olan bir kimse, kalben de o malumatlarına teslim olmalı ve bir nevi teslim, huzu, mesuliyet ve kabullenmekten ibaret olan kalbî fiilleri de yerine getirmelidir ki, mümin olabilsin. İmanın kemali it-mi'nandır. Zira iman kuvvetlendikçe, haliyle ardından kalp­te itmi'nan da hasıl olacak, vücuda gelecektir. Bütün bunlar ilim değil, tam tersine başka şeylerdir.

Aynı şekilde bir şeyi burhanla idrak ettiğin halde kalbi­nin buna teslim olmaması da mümkündür. O zaman bu il­min hiç bir faydası yoktur. Mesela sizler ölünün hiç kimseye zarar veremeyeceğini, dünyadaki bütün ölülerin bir sinek kadar bile duygu ve hareketinin olmadığını, bütün cismanî ve nefsanî kuvvetlerinin kendisinden ayrıldığını aklınızla anladığınız ve derkettiğiniz halde, sırf kalbiniz bu meseleyi kabullenemediği ve aklınız teslim olamadığı için bir tek gece olsun bir ölüyle aynı odada kalamazsınız. Ama kalb akla tes­lim olur da bu hükmü kabullenecek olursa bu iş sizin için çok kolay olacaktır. Nitekim birkaç kez teşebbüsten sonra da artık kalb teslim olacak ve ölüden hiç bir şekilde korkmaya­cak, ürkmeyecektir.

Anlaşıldığı üzere, kalbin hissesi olan teslim, aklın hisesi olan ilimden daha başka birşeydir. Zira bazen olur ki insan yaratıcıyı, O'nun birliğini, ahiret gününü ve diğer hak inançlan aklî burhan yoluyla isbatlar da buna rağmen bu akideye iman denmez. Ve bu insan da bir mü'min olarak kabullenil­mez. Tam tersine ya kafirler, ya münafıklar ya da müşrikler cümlesine dahil edilir. Ne yazık ki bugün kalb gözleriniz gör­müyor ve melekutî basiret sahibi de değilsiniz. Bu mülkî göz de idrak edemiyor. Ama sırların açığa çıktığı, ilahî hak salta­natının zahir olduğu, tabiatın harab olduğu ve hakikatin ikame edildiği gün, gerçekte Allah'a iman etmemiş olduğu­nuzu ve bu aklî hükmün de iman ile hiçbir ilişkisinin olma­dığını çok açık bir şekilde anlayacak, derkedeceksiniz. "La ilahe illallah" hakikati akıl kalemiyle kalbin temiz ve halis levhasına nakşedilemediği müddetçe insan, Allah'ın vahda-niyyetine iman etmiş sayılmaz. Ama bu ilahî ve tayyibe keli­me kalbe girince kalp saltanatı artık Allah'ın olur ve insan bundan böyle hak memleketinde (kalb) hiç kimseye söz hak­kı vermez, müessir olarak kabullenmez. O'ndan başka hiç kimseden makam ve mevki beklentisi içinde olmaz, talepte bulunmaz. Makam ve dereceyi başkalarından istemez. Riya ve gösteriş içine girmez. Öyleyse kalbinizde herhangi bir riya görecek olursanız bilin ki kalbiniz aklınıza teslim olmamış, iman, kalplerinize nur saçmamış ve hakikatte siz tabiat ale­minde Allah'ı değil, başka birini müessir olarak kabullenmiş bulunmaktasınız. Dolayısıyla da münafıklar veya müşrikler ya da kafirler zümresinde yer almış menzil edinmişsiniz de­mektir.



Belkede yoxdur xeberi
butun alem sevir meni
men ise o bexteveri
onun ama yoxdu xeberi
__________________
men sevirem bir neferi
onun ama yoxdu xeberi
men chekirem qem kederi
onun ama yoxdur xeberi
 
Qonaq Tarix: Cüme, 02.05.2008, 20:07 | Mesaj # 5
Polkovnik
Qrup: İstifadeçi
Mesajlar: 295
Tərif: 5
Status: Xetden kenar
Fasıl

Riyanın Vehameti

Ey hak inançları ve ilahi marifetleri Allah Teala'nın düşmanı olan şeytanın eline ısmarlayan, Hak Teala'ya özgü hakları başkalarına veren, ruh ve kalbin aydınlık sebebi, ebedî saadet ve necatın sermayesi, likaullah'ın kaynağı ve mahbuba yakınlığın tohumu olan nurları, korku dolu karan­lıklar, şekavet, ebedî helaket, mahbubun mukaddes huzu­rundan uzaklığın ve Hak Teala ile likadan uzak kalmanın sermayesi edinen münafık, ardında nur olmayan zulmetlere, genişliği olmayan darlıklara, şifası olmayan hastalıklara, ha­yatı olmayan ölüme ve kalbin batınında zuhur edip nefs me-lekutu ile beden mülkünü benim ve senin kalbinden bile ge­çemeyecek bir şekilde yakacak olan ateşe hazırlıklı ol. Nite­kim Allah Teala kendi münzel kitabında bir ayet-i şerifede şöyle buyuruyor: "Allah'ın tutuşturulmuş bir ateşidir, öylesi­ne ateş ki, yürekleri arar kaplar." (*)

Yani Allah'ın ateşi kalpleri istila etmekte ve yakmakta­dır. Allah'ın ateşinden başka hiçbir ateş kalbi yakamamak-tadır. Fıtrat-ı ilahî olan tevhid fıtratı gidip de yerine şirk ve küfür yerleşecek olursa artık insan şefaatçilerin şefaatinden de nasiblenemez ve ebedî olarak cehennemde kalır. Hem de nasıl bir azab? Öyle bir azap ki, Allah'ın kahrından ve rubu­biyet gayretinden meydana gelmiştir.

Öyleyse ey aziz, boş bir hayal, Allah'ın zayıf kullarına cüz'î bir muhabbet ve çaresiz halkın bir tek teveccüh ve ilti­fatı için kendini Allah'ın gazap ve öfkesine uğratma ve o ilahî marifetleri sonsuz kerametleri, lütuflan ve rububiyet rahmetlerini hiç bir eser ve faydası olmayan, pişmanlık ve hasretten başka birşey getirmeyen, halk önündeki bir tek mahbubiyet ve sevgiye değiştirme. Zira kesb ve kazanç dün­yası olan bu alemden göçer de amelin sona erecek olursa, ar-

(*) Hümeze, 6-7.

tık pişmanlık ve tevbenin hiç bir faide ve neticesi olamaz.



Belkede yoxdur xeberi
butun alem sevir meni
men ise o bexteveri
onun ama yoxdu xeberi
__________________
men sevirem bir neferi
onun ama yoxdu xeberi
men chekirem qem kederi
onun ama yoxdur xeberi
 
Qonaq Tarix: Çerşenbe axşamı, 06.05.2008, 05:36 | Mesaj # 6
Polkovnik
Qrup: İstifadeçi
Mesajlar: 295
Tərif: 5
Status: Xetden kenar
Fasıl

Riya Hastalığını Giderebilmek İçin

ilmî Bir Deva

Biz bu bölümde, mezkur makamda ve aynı şekilde diğer makamlarda bu kalbî hastalığı gidermede etkili olduğunu umduğumuz bazı şeyler çevresinde hatırlatmalarda buluna­cağız. Bu noktalar, burhanla, mükaşefeyle, zahirle, masum­ların verdiği haberlerle ve Allah'ın kitabıyla mutabık olduğu gibi, aklınızca da hemen kabul görecek ve tasdik edeceğiniz şeylerdir: Allah Tebarek ve Teala bütün mevcudatı kendi kudretiyle ihata etmiş, saltanatının genişliği tüm kainatı kaplamış ve güçlü ihatası tüm yaratıkları çepeçevre sarmış olduğundan, bütün kulların kalbi de onun taht-ı tasarrufu, saltanatı ve kudret eli altında bulunmaktadır. Kulların kalbi üzerinde, O'nun muhkem izni ve tekvini müsaadesi olmadığı müddetçe hiç kimse tasarrufta bulunamaz. Hatta kalbin sa­hibi olan kimseler dahi Hak Teala'nın tasarruf ve izni ol­maksızın kendi kalpleri üzerinde tasarrufta bulunamazlar. Kur'an'da ve Ehl-i Beyt'in (sa) verdiği haberlerde bazen imayla bazen kinaye yoluyla ve bazen de sarih bir şekilde bu meseleye değinilmiş, işaret edilmiştir.

Demek ki kalbinizin gerçek sahibi ve onda tasarrufta bu­lunan zat, Allah Tebarek ve Teala'dır. Zayıf ve aciz bir kul olan sizler ise O'nun izni olmaksızın kalplerde hiçbir tasar­rufta bulunamazsınız. Tam tersine Onun iradesi, sizin ve di­ğer tüm mevcudatın iradesine galip ve kahir durumdadır. O halde eğer riya ve gösteriş, sırf insanların kalbini kazanmak,gönüllerini ısındırmak, kalplerde değer ve makam sahibi ol­mak ve iyilik sahibi kimse olarak ün salmak içinse bu olay sizin tasarruf ve kudretinizin dışında olup tamamiyle Al­lah'ın taht-ı tasarrufu altında bulunmaktadır. Kalplerin rab-bi ve gönüllerin gerçek sahibi, insanların kalbini istediği kimseye doğru çevirir. Belki sizler böyle yaptığınızda tam tersi bir neticeyle de karşılaşabilirsiniz. Nitekim bizler bir­çok riyakâr insan gördük ve duyduk ki kalpleri temiz ve pak olmadığından sonunda rüsva oldular ve elde etmek istedikle­rinin tam tersiyle karşılaştılar. Kâfî'de yer alan bir hadis-i şerif de bu manaya işaret etmektedir. Cerrah-i Medainî'nin naklettiğine göre İmam Sadık (as) Allah Teala'nın (cc), "Rabbi ile mülakat etmeyi ümid eden bir kimse salih amel iş­lemeli ve rabbine ibadette hiç kimseyi ortak kılmamalıdır" sözünün tefsirinde şöyle buyurmuştur: "İyi ve salih bir iş ya­pıp da bununla rabbiyle mülakat etmeyi dilemeyen, sadece insanların kendisini pakize bir kimse olarak bilmelerini dile­yen ve yaptıklarını tüm halkın duymasını isteyen bir kimse Allah'a ibadette ortak koşmuş sayılır." Daha sonra şöyle bu­yurdu: "Bir kul iyilik yapar da bunu (halktan) gizlerse Allah günün birinde onun iyiliğini halk arasında yayar. (Hakeza) bir kul kötülük yapar da bunu gizlerse, Allah günün birinde onun da kötülüğünü açığa vurur." (*)

Öyleyse ey azizim, iyi adı Allah'tan iste, insanların kalbi­nin seninle olmasını kalbin gerçek sahibinden dile. Sen işle­rini Allah için yap. Allah uhrevî bereketler ve o alemdeki ni­metlerinin yanısıra bu dünyada da sana kerametler ihsan eder, seni insanlara mahbub ve sevgili kılar. Kalplerdeki

(*) Kâfî, 2. C, İman ve Küfür Kitabı, Riya babı. 4. hadis.
makam ve konumunu daha bir arttırır, sabit kılar. Seni her iki dünyada da alnı açık ve izzetli tutar. Ama ilk önce büyük bir mücahede ve zahmetle kalbini bu sevgi ve alakadan ta­mamıyla temiz ve halis kılmalısın. Amelinin bu cihetten ha­lis olması için bâtının sefalı olmalı ve kalbin bütünüyle hak­ka teveccüh etmelidir. Ruh, süs ve tezyinden uzak tutulmalı ve nefsanî bulanıklık giderilmelidir. Zayıf insanların sevgi ve kini ile naçiz insanların yanında meşhur ve ünlü olmanın hiç bir faydası yoktur. Faraza bir faydası olsa da birkaç günlük cüz'î ve değersiz bir faydadır. Bu sevgi, Allah korusun işlerin akıbetinin riyaya varmasına ve insanı müşrik, münafık ve kafir etmesine de sebep olabilir. Bu alemde rüsva olmasa da o alemde adl-i rububiyet huzurunda ve Allah'ın salih kulları, büyük peygamberler ve mukarreb melekleri yanmdak rüsva olur. Utancından başını önüne eğer ve çaresiz kalır. Üstelik o günde rezil ve rüsva olmanın nasıl birşey olduğunu tasav­vur bile edemiyorsun. Allah'ın huzurunda rezil ve rüsva ol­manın ne gibi zulmetleri de peşinden getirdiğini ancak Allah bilir. Allah Teala'nm da buyurduğu gibi, o gün kafirin bile "eyvah keşke toprak olsaydım" dediği gündür.

Ey çaresiz, cüz'î bir muhabbet ve insanlar için de faydası olmayan boş bir şöhret için o büyük kerametlerden oldun. Allah'ın rızasından mahrum kaldın ve Hak Teala'nm gazabı­na uğradın. Kendisiyle dar-ı keramet (keramet yurdu) edin­men, ebedî mutluluğa ermen ve cennetin üst mertebesine erişmen gereken amelleri şirk ve nifak zulmetlerine çevirdin, kendin için hasret, nedamet ve şiddtetli azablar satın aldın ve kendini zindan mahkumu kıldın. Kâfide yer alan bir ha-dis-i şerifte, İmam-ı Sadık'tan Peygamberin şöyle buyurdu­ğu nakledilmektedir: "Melek kulun iyi amelleri sevinç içinde yukarı götürünce Allah (cc) şöyle buyurmaktadır: Bu amelle­rini siccîne (cehenneme) atın, zira bu amellerde istemediği, arzulamadığı tek şey benim."

Ben ve sen bu halle siccîn'in ne olduğunu tasavvur ede­meyiz. Facirlerin amel defterini anlayamayız. Ve bu amelle­rin siccînde olan suretini (tecessüm etmiş halini, çev) göre­meyiz.

İşlerin hakikatini gördüğümüz zaman ise, ellerimiz kesil­miş, çaremizse tamamıyla yokolmuş olacaktır.

Ey aziz, kendine gel. Gaflet ve sarhoşluğu kendinden uzaklaştır. O alemde tartılmadan önce sen kendi amellerini akıl terazisiyle iyice bir tart. Senden hesap sorulmadan önce kendi kendini hesaba çek. Kalb aynanı şirk, nifak ve iki yüz­lülükten an ve temiz kıl. Bırakma fıtrat nuru küfür zulmeti­ne tebdil olsun. Bırakma "Allah'ın fıtratı ki Allah insanları onun üzerine yaratmıştır." (*) ayetinde buyrulan ilahî fıtrat zayi ve heba olsun. Bu ilahî emanete bu kadar da ihanet et­me. Kalbinin aynasını temiz tut ki, Hakk'ın cemal nuru onda tecelli etsin ve seni alemden ve içinde olanlardan müstağni kılsın, kalbinde öyle bir ilahi ateş tutuşsun ki diğer tüm mu­habbetleri yakıp kül etsin. Öyle ki bir lahzasını tüm aleme değiştirmeyesin. Allah'ın yadı ve zikrinden öyle bir lezzet alasın ki, bütün hayvani zevkleri oyuncak ve hoş bir şey ola­rak göresin. Eğer bu makamın da ehli değilsen ve bu şeyler sana garib geliyorsa, hiç olmazsa Kur'an-ı Mecid ve masum imamların verdiği haberlerde yeralan o diğer alemdeki ilahî nimetleri elden çıkarma. İnsanların teveccühünü kazanmak için hayalî birkaç günlük şehvet karşılığında onca sevab ve nimetleri zayi ve heba etme, kendini onca kerametlerden mahrum kılma ve ilahî-ebedî saadeti, daimî şekavet mukabi­linde satma.

(*) Rum Suresi, 30.



Belkede yoxdur xeberi
butun alem sevir meni
men ise o bexteveri
onun ama yoxdu xeberi
__________________
men sevirem bir neferi
onun ama yoxdu xeberi
men chekirem qem kederi
onun ama yoxdur xeberi
 
iravani Tarix: Cüme axşamı, 02.10.2008, 22:15 | Mesaj # 7
Polkovnik-Leytenant
Qrup: VIP
Mesajlar: 188
Tərif: 8
Status: Xetden kenar
İmam Sadiq (ə) buyurur: "Riyakarlıqla görülmüş əməldən başqa Allah bütün xeyir əməlləri qəbul edir."(Tuhəful-uqul:s.223)

İmam Sadiq əleyhissalam buyurur: Diqqət edib baxın, görün öz elminizi kimdən öyrənirsiniz!
 
Qardas Tarix: Cüme, 03.10.2008, 22:47 | Mesaj # 8
Leytenant
Qrup: İstifadeçi
Mesajlar: 86
Tərif: 1
Status: Xetden kenar
İş, söz ve davranışlarda gösterişe yer verme; bir iyiliği veya salih bir ameli Allah'ın rızasını kazanmak niyetiyle değil, insanların beğenisi için yapma. Bu davranışta bulunan kimseye riyakâr veya müraî denir.

Riya, insanlar arasında manevî nüfûz, şan ve şöhret, maddî çıkar sağlamak için yapılır. Dünyaya âit bu tür maddî ve manevî çıkarları elde etmek için, dinin insanlar tarafından kutsal değerlere karşı beslenen bağlılık ve hürmet duygularının âlet edilmesi, riyanın en kötü şeklidir. Bu tür davranışlar, hilekârlık ve yalancılıktır. İnsan şeref ve haysiyetine hakarettir.

Riyakâr kişinin söz ve davranışlarındaki samimiyetsizlikleri, diğer insanlar tarafından kısa zamanda anlaşılır. Bunlara kimse güvenmez.

Riyanın her çeşidi ahlaksızlık olduğu halde, ibadetlerde riyakâr olmak çok daha büyük bir ahlâksızlıktır. Rasûlüllah Efendimiz; Muhakkak ki, sizin için en çok korktuğum şey, küçük şirk, yani riyadır, " (Tirmizi, Hudut, 24) buyurmuştur. İbadet, Allah için yapılır. Allah'ın rızası dışında bir amaçla; gösteriş olarak ibadet yapmak, Allah rızasını ortadan kaldırır. Gösteriş için ve bir çıkar düşüncesiyle Kur'ân okumak, namaz kılmak, oruç tutmak, zekât vermek, hacca gitmek, sadaka vermek, ibadetleri boşa çıkarır. Allah Teâlâ;

"Ey iman edenler! Sadakalarınızı, insanlara gösteriş için malını harcayan, Allah'a ve âhiret gününe inanmayan kimse gibi başa kakmak ve eziyet etmek suretiyle boşa çıkarmayın. Çünkü onun bu gösterişinin hâli, üzerinde az bir toprak bulunan bir kaya parçasının hâline benzer ki, ona şiddetli bir yağmur isabet edince üzerindeki toprağı temizleyip kendisini katı bir taş hâlinde bırakır" (el-Bakara, 2/264) buyurmuştur. Şu halde, Allah'ın emrini ve rızasını düşünerek değil de, dindar görünmek için ibadet etmek, âlim ve bilgili desinler diye ilimle uğraşmak, cömert tanınmak için zekât ve sadaka vermek, riyadan ibaret kötü bir davranışın ötesinde bir anlam ifade etmemektedir. Rasûlüllah şöyle buyurmuştur:

"Her kim duyulsun diye bir iş işlerse, Allah onun kıymetsizliğini duyurur. Her kim gösteriş olsun diye bir iş yaparsa, Allah da onun gösteriş yapmasını ve değersizliğini ortaya çıkarır" (Müslim, Zühd, 38); "Şüphesiz riya şirktir" (İbn Mace, Fiten, 16). ,

Dünyevî menfaat söz konusu olunca ameller boşa çıkar. Yine Rasûlüllah (s.a.s) şöyle buyurur: "Gösteriş için oruç tutan, namaz kılan, sadaka veren kimse Allah'a şirk koşmuştur" (et-Tergib ve'r-Terhib, I, 32). Hadis-i Kudsî'de de Cenab-ı Allah şöyle buyurur: "Ben ortakların ortaklığından en müstağnî olanıyım. Her kim bir iş yapar da, onda, benden başkasını ortak kılarsa onu da, o ortaklığını da terk ederim" (Müslim, Zühd, 46).

Riya çok değişik şekillerde yapılmakla birlikte, bunlarda ortak özellik, dindarlık veya dürüstlük görüntüsü altında, insanlar arasında çıkar sağlamak, şan ve şöhrete ulaşmak arzusudur. Sevmedikleri kişileri seviyormuş gibi görünen, onlara yağ çeken, öven ve böylece menfaat sağlamaya çalışan riyakârlara da bol bol rastlanır.

Allah'a ve insanlara karşı samimi davranarak riyadan uzak durmak mümkün olduğu kadar ibadetleri gizli yapmak, Allah rızasını insanların övgüsü, isteği, yergisi, korkusu ve çıkar düşüncesine tercih etmek müslümanın prensibidir.


Məni təbliğ et məni tanıtdır !
 
iravani Tarix: Bazar ertesi, 20.10.2008, 21:18 | Mesaj # 9
Polkovnik-Leytenant
Qrup: VIP
Mesajlar: 188
Tərif: 8
Status: Xetden kenar
Riyakarliq bir şəxsinsin, xalqin gozunde yaxsi taninmasi ve boyuk meqama catmasi ucun, ozunun saleh emellerini, gozel xususiyyetlerini ve ya eqidesini basqalarina gostermesi ve beyan etmesidir.

Hezret Imam Sadiq (e) buyurur:

«Allahdan qorxun ve riyakarliqdan cekinin, çünki, riyakarliq Allaha şərik qosmaqdir. Heqiqeten, riyakar şəxs Qiyamət günü dörd adla cagirilacaqdir: Kagir, azgin, vefasiz ve zinakar! Emelin aradan getmis ve ecrin batil olmusdur. Bu gun senin hec bir behren (savab ve ecrin) yoxdur. Oz emellerini kimler üçün etmisense, əcrini de onlardan iste».


İmam Sadiq əleyhissalam buyurur: Diqqət edib baxın, görün öz elminizi kimdən öyrənirsiniz!
 
Forum » FORUM-TEKST » İSLAM » 40 hedis (2-riya)
  • Страница 1 из 1
  • 1
Поиск: