2- Rəsulullahın (s. a. a) qızı Fatimə Betül (ə.s) belə deyər: "Rəsulullah (s. a. a) buyurdu ki: Ümmətimin ən pisləri, müxtəlif nemətlərlə bəslənənlərdir. Bunlar müxtəlif yeməklər yerlər/yeyərlər, müxtəlif paltarlar geyərlər və ovurdlarını çatlatarak çəkinmədən danışarlar. "[327]

3- Fatimə bint-i Hüseyin (ə.s), böyük anası Fatımatü'z-Zehra'dan (ə.s) belə rəvayət edər: "Rəsulullah (s. a. a) məscidə girdiyi zaman, Məhəmmədə salat və salam gətirər və belə deyərdi: 'Allahım! Günahlarımı bağışla. Rəhmətinin qapılarını üzərimə aç.' Məsciddən çıxdığı zaman da belə deyərdi: Allahım! Günahlarımı bağışla və lütf və kərəminin qapılarını üzərimə aç. "[328]

4- Hz. Fatimə (ə.s) belə demişdir: "Bir möminin yüzünə gülümsəmək, gülümsəyən kimsənin cənnətə girməsini vacib edər. Düşmən bir inadçının yüzünə gülümsəmək də, gülümsəyən adamı atəşdən qoruyar. "[329]

5- Zeyd b. Əli, atalarından rəvayət edər ki, Peyğəmbərin (s. a. a) qızı Fatimə (ə.s) belə demişdir: "Rəsulullahın (s. a. a) belə dediyini duy/eşitdim: 'Cümə günündə bir saat vardır ki, Müsəlman adam, bu saata bərabər gəlib də Allahdan hər nə istəsə özünə verilər." Dedim ki: 'Ya Rəsulullah! Bu hansı saatdır?' Buyurdu ki: Günəş kursunun bir yarısı batdığı zamandır."

Ravi deyər ki: "Fatimə (ə.s) xidmətçisinə belə deyərdi: Damın üstünə çıx. Günəş kursunun yarısının batdığını gördüyün zaman, mənə xəbər ver, dua edim. "[330]

6- İbn Hammad əl-Ensari et-Dulabi (ölm: 310) deyər ki: Bizə Əbu Cəfər Məhəmməd b. Avf b. Süfyan et/ət-Tai əl-Qızdırması izah etdi, ona Musa b. Eyyub ən/en-Nuseybi izah etmiş, o Məhəmməd b. Şuaybdan duy/eşitmiş, ona Əbdürrəhman b. Velidin azatlısı Sədəqə köçürmüş, ona da Məhəmməd b. Əli b. Hüseyin bildirmiş ki: "Babam Hüseyin b. Əli ilə birlikdə ərazisinə getmək üzrə yola çıxıb yeriməyə başladıq. Yolda Numan b. Bəşirə rast gəldik. Qatırının kürəyində yol al/götürürdü. Bizi görüncə qatırından endi və Hüseyinə belə dedi: 'Gəl qatıra min, ey Əbu Abdullah!' Hüseyin, minmək istəmədi. İsrarla minməsini istədi. Sonunda Hüseyin belə dedi: Sən, məni istəmədiyim bir şeyə məcbur etdin. Sənə, anam Fatimənin izah etdiyi bir hədisi köçürəcəyəm. Rəsulullah (s. a. a) belə buyurdu: 'Adam, miniyinin ön tərəfinə minmə, yatağında yatma və evində namaz qılma prioritetinə malikdir. Ancaq insanların, namaz üçün arxasında saf tutduqları imam başqa.' O halda sən, miniyinin ön tərəfinə min, mən də terkisine minim."

"Bunun üzərinə Numan belə dedi: Fatimə doğru söyləmişdir. Lakin mənə atam izah etdi -ki bu anda Mədinədə yaşamaqdadır- Peyğəmbərimiz (s. a. a) belə buyurmuş və belə demişdir: 'Ancaq icazə verməsi başqa…' Numan bu hədisi rəvayət edincə, Hüseyin miniyin ön tərəfinə mindi, Numan da terkisine mindi. "[331]

7- Bizə Əhməd b. Yəhya əl-Udi izah etdi, ona Cebbare b. Mugallas izah etmiş, o Ubeyd b. Vesimdən duy/eşitmiş, ona Hüseyin b. Həsən izah etmiş, ona da anası Fatimə bint-i Həsən köçürmüş, o da atasından dinləmiş ki Fatimə (ə.s) bint-i Rəsulullah (s. a. a) belə demişdir: "Rəsulullah (s. a. a) buyurdu ki: Gecelediğinde əlindən et/ət qoxusu gələn kimsə, nəfsindən başqa heç kimi qınamasın."

8- Bizə Əhməd b. Yəhya əs-Sufi izah etdi, ona Əbdürrəhman b. Debis izah etmiş, o Bəşir b. Ziyaddan duy/eşitmiş, ona Abdullah b. Həsən izah etmiş, o anasından duy/eşitmiş, o da Fatımatü'l-Kübra'nın (ə.s) belə dediyini köçürmüş: "Rəsulullah (s. a. a) buyurdu ki: İki zalım ordu qarşı-qarşıya gəldiyi zaman, Allah onları baş-başa buraxar və hansının qalib gəldiyinə vecinə almaz. İki zalım ordu qarşı-qarşıya gəldiyi zaman, fəlakət ən/en azğın olanın başına gəlir.

9- Hz. Fatimə (ə.s) qadınlar üçün ən xeyirli olan şeyi izah edərkən belə demişdir: "Qadınlar üçün ən/en yaxşısı, kişilərə görünməmələri və onları görməmələridir. "[332]

10- Cəfər b. Məhəmməd, atası Məhəmməd b. Əlidən, o atası Əli b. Hüseyindən, o atası Hüseyin b. Əlidən, o da anası Fatimə bint-i Rəsulullahdan (s. a. a) belə rəvayət edər: "Peyğəmbəri, öz aranızda bir-birinizi çağırar kimi çağırmayın. "[333] ayəti endiyi zaman, Peyğəmbərə (s. a. a), 'Atacığım!' deyə səslənməkdən çəkindim və 'Ya Rəsulullah!' deməyə başladım. Mənə döndü və belə dedi: 'Qızım! Bu ayət sənin və səndən əvvəl ailən haqqında enməmişdir. Çünki sən bəndənsən, mən də səndənim. Bu, kobud, hörmətsiz və qürurlu kəslər haqqında enmişdir. Mənə, 'Atacığım!' da. Çünki elə söyləməyin ürəyə daha sevimli gəlir və Rəbbi daha məmnun edər.' Sonra Hz. Peyğəmbər (s. a. a) alınımı öpdü və əlini ağızında isladaraq üzümə sürdü. O gündən sonra xoş qoxular sürünməyə gərək duy/eşitmədim. "[334]

11- Hz. Fatimə (ə.s) belə demişdir: "Kim uca Allahın bərkinə ən/en ixlaslı ibadətini göndərsə, Allah, qatından ona ən faydalı olan lütf və kərəmini endirər. "[335]

12- Leys b. Əbu Süleym, Abdullah b. Həsəndən, o anası Fatimə bint-i Hüseyindən, o atasından, o da anası Fatimə bint-i Rəsulullahdan (s. a. a) belə rəvayət edər: "Ən xeyirliniz, çiyini ən yumşaq olan (insanlar arası əlaqələrdə yumşaq və ciddi davranan) və qadınlara qarşı ən comərd davrananınızdır. "[336]

13- Rəsulullah (s. a. a) səhabələrinə, "Qadın nədir?" deyə soruşdu. Dedilər ki: "Örtülməsi lazım olan övrətdir." Buyurdu ki: "Yaxşı nə vaxt Rəbbinə ən yaxın halda olar?" Bu suala nə cavab verəcəklərini bilmədilər. Fatimə (ə.s) bunu eşidincə belə dedi: "Evindən ayrılmadığı zaman Rəbbinə ən yaxın olar." Bunun üzərinə Rəsulullah (s. a. a) belə buyurdu: "Heç şübhəsiz Fatimə mənim bir parçamdır. "[337]

14- Hz. Fatimədən (ə.s) rəvayət edilən uzun bir hədis daxilində belə deyir: "Ya Rəsulullah! Selman mənim paltarmı görüb çaşdı. Səni haqq üzrə peyğəmbər olaraq göndərən Allaha and içərəm ki, mənim və Əlinin beş ildən bəri bir qoç postundan başqa bir şeyimiz yoxdur. Gündüzləri onun üstündə dəvəmizə andı veririk, gecələri də döşək edib üstündə yatırıq. Yastığımız dəridir və içini xurma lifiylə doldurmuşuq." Bunun üzərinə Hz. Peyğəmbər (s. a. a) belə buyurdu: "Ey Selman! Heç şübhəsiz mənim qızım, ən öndəki karvanın içindədir. "[338]

15- Əli b. Hüseyin b. Əlidən (hamısına salam olsun) belə rəvayət edilmişdir: "Bir kor, Rəsulullahın (s. a. a) qızı Fatimənin (ə.s) yanına gəlmək üçün icazə istədi, Fatimə (ə.s) özünü ondan saxladı. Rəsulullah (s. a. a) ona dedi ki: "Nə üçün örtündün, o səni görmür ki?" Dedi ki: "Ya Rəsulullah! O məni görmürsə, mən ki onu görürəm. Qaldı ki o, qoxu ala bilir. Bunun üzərinə Rəsulullah (s. a. a) belə buyurdu: "Şahidlik edərəm ki, sən mənim bir parçamsan. "[339]

16- Bizə Yezid b. Sinan izah etdi, ona Həsən b. Əli əl-Vasıti izah etmiş, o Bəşir b. Meymun el-Vasıtidən duy/eşitmiş, o na Abdullah b. Həsən b. Həsən b. Əli b. Əbu İstəyənin belə dediyini izah etmiş: Mənə anam Fatimə bint-i Hüseyin, Fatımatü'l-Kübra bint-i Məhəmməddən (s. a. a) belə rəvayət etmişdir: "Rəsulullah (s. a. a), Allahdan Həsən və Hüseyini qorumasını diləyər, onlara Qurandan bir surə öyrədər kimi Allahdan qoruma diləməyi öyrədərdi və belə deyərdi: Bütün şeytanların və pisləyərin və bütün qınayıcı gözlərin şərindən Allahın əksiksiz sözlərinə sığınaram. "[340]

17- Hz. Zəhranın (ə.s) belə dediyi rəvayət edilər: "Bir gün Rəsulullah (s. a. a) evimə gəldi. O sırada yatmaq üzrə yatağıma uzanmışdım. Dedi ki: 'Ey Fatimə! Dörd şeyi etmədən uyğunlaşmaya. Quranı hatmetmeden, peyğəmbərləri himayəçin etmədən, möminləri məmnun etmədən, həcc və ümid edərə etmədən.' Rəsulullah (s. a. a) bunu söylədi və namaza durdu. Namazını tamamlayana qədər gözlədim. Dedim ki: 'Ya Rəsulullah! Mənə dörd şey əmr etdin, amma bu vəziyyətdə onları yerinə yetirəcək gücüm yox.' Rəsulullah (s. a. a) gülümsədi və belə dedi: "Qul huvellahu ahad" Surəsini üç dəfə oxuduğun zaman bütün Quranı hatmetmiş kimi olarsan. Mənə və məndən əvvəlki peyğəmbərlərə salat və salam gedərdiyin zaman qiyamət günü sənin himayəçilərin olarıq. Möminlər üçün bağışlanma dilədiyin zaman, bütün möminlər səndən məmnun olarlar. 'Subhanallahi vəl-hamdulillah və la ilahə illallahu vallahu əkbər' dediyin zaman da, həcc və ümid edərə ziyarətini etmiş kimi olarsan. "[341]

18- Hz. Fatimə (ə.s) uzun bir hədisin daxilində belə deyər: "Atacığım! Canım sənə qurban olsun! Nə üçün ağlayırsan?" Rəsulullah (s. a. a) ona bundan əvvəl Cəbrayılın özünə endirdiyi iki ayəti zikr edər: "Şübhəsiz cəhənnəm, onların hamısına vadolunan yerdir. Cəhənnəmin yeddi qapısı vardır. Onlardan hər qapı üçün bir qrup ayrılmışdır. "[342] Fatimə (ə.s) yüzü qoyun yerə bağlanaraq belə deyər: "Təəssüflər olsun! Təəssüflər olsun, cəhənnəmə girənlərə. "[343]

e) Hökm, Siyasət və Tarix

1- Daha əvvəl yer verdiyimiz iki danışma (xütbə), xüsusilə müqəddəs nəbəvi inqilabla, bu inqilabın gələcəyiylə, mübarək bi'setten əvvəlki cahiliyyə dövrüylə, İslami liderliyin düzgün xəttindən sapmasıyla əlaqədar olaraq etdiyi qiymətləndirmələri Hz. Fatimənin (ə.s) irəli fikirliliyini və geniş üfüqlülüyünü gözlər önünə sərməkdədir.

Bu danışmaların bir də bu gözlə araşdırılmasında fayda vardır.

2- Hz. Fatimənin (ə.s), gələcəyə bağlı olaraq verdiyi qeybi xəbərlər: Hz. Hüseyinin qızı Fatımatu's-Suğra (r.ə), atasından, o Rəsulullahın (s. a. a) qızı Fatımatü'l-Kübra'dan belə rəvayət edər: "Rəsulullah (s. a. a) mənə dedi ki: Mənim soyumdan yeddi adam Firatın sahilinə basdırılar ki, əvvəlkilər onlara çatmaz, sonrakılar da onlara yetişməz. "[344]

3- Rəsulullahın (s. a. a) Fatiməyə gizlicə bir şeylər söyləməsi: Aişə belə deyər: "Fatimə (ə.s) yeriyərək gəlirdi. Yeriyişi Rəsulullahın (s. a. a) yeriyişindən fərqsiz idi. Rəsulullah (s. a. a) dedi ki: 'Mərhaba! Qızım!' Sonra onu sağına və ya tənəffüs edilə oturtdu. [345] Ardından ona gizlicə bir şeylər söylədi. Fatimə ağlamaya başladı. Ona dedim ki: 'Rəsulullah (s. a. a) xüsusi olaraq sənə bir şeylər izah edir, sən də ağlayırsan?' Sonra Rəsulullah (s. a. a) ona gizlicə bir şeylər söylədi, bu səfər gülməyə başladı. Dedim ki: 'Bu günki qədər sevinclə hüznün bir-birlərinə bu qədər yaxın olduqlarını görməmişdim.' Ardından Fatiməyə Rəsulullahın nə söylədiyini soruşdum. Dedi ki: 'Rəsulullahın (s. a. a) sirrini ifşa etməm.' Sonra Rəsulullah (s. a. a) vəfat edincə, ona təkrar soruşdum. Dedi ki: 'Atam mənə gizlicə dedi ki: 'Cəbrayıl hər il mənə Quranı başdan sona bir dəfə oxuyucu idi. Bu il iki dəfə oxudu. Bunun, əcəlimin gəldiyindən başqa bir mənas(n)ı yox. Mənim ailəmdən mənə ilk qovuşacaq kimsə də sənsən. Mən sənin üçün nə gözəl bir sələfim.' Mən də bundan ötəri ağladım.' Sonra mənə dedi ki: 'Bu ümmətin -və ya möminlərin- qadınlarının əfəndisi olmağı istəməzsənmi?' Rəsulullah (s. a. a) bunu söyləyincə mən də güldüm. "[346]

19- Urve b. Zübeyr, Aişədən belə rəvayət edər: "Rəsulullah (s. a. a) xəstələnincə, qızı Fatiməni çağırdı. Gəlincə, Rəsulullah (s. a. a) ona gizlicə bir şeylər söylədi. Fatimə ağlamaya başladı. Sonra gizlicə bir şeylər daha söylədi, bu səfər gülidi. Mən də bunun səbəbini Fatiməyə soruşdum. Dedi ki: Ağladığım zaman, özünün öləcəyini mənə xəbər vermişdi. Güldüyümdə isə, ailəsindən hər şeydən əvvəl özünə qovuşacaq kimsənin mən olduğumu söyləmişdi. "[347]

Dualarından Nümunələr

Gecə basdırıb qaranlıq yaxşıca çöküncə mehrabında ayağa qalxar, ayaqlarını birləşdirər və hər şeydən əlaqəsini kəsərək Rəbbinə yönələrdi. ONA yalvarar, münacat və ibadət edər, namaz qılardı. Ürkək, zəlil və hər kəsdən maraq/əlaqəsini kəsmiş bir dillə Allaha dua edərdi. Duasında belə deyərdi:

"Allahım! Sənə ibadət edəcək güc, sənin kitabını anlayacaq bəsirət, hökm və hikmətini qavrayacaq anlayış istəyirəm. Allahım! Məhəmmədə və Al/götür-i Məhəmmədə salat et. Bizim üçün Quranı az ol/tapılar (uzaq) etmə, (doğru) yolu bizə itirdirmə və Məhəmmədin (s. a. a) bizə kürək dönməməsini təmin et."

Digər bəzi duaları bunlardır:

1- "Allahım! Bu günümün başını felah, ortasını yaxşılıq və sonunu qurtuluş et. Allahım! Məhəmmədə və Al/götür-i Məhəmmədə salat et. Bizi, sənə dönüb peşman olan və (tövbəsi) sənin tərəfindən qəbul edilən, sənə təvəkkül edib, sənin kafi gəldiyin, sənə yalvarıb sənin mərhəmət etdiyin kəslərdən et."

2- "Allahım! Səndən hidayət, təqva, iffət, müstağnilik, sevdiyin və razı olduğun şeyləri etmə istəyirəm. Allahım! Zəifliyimiz üçün gücündən, kasıblığımız və məhrumluğumuz üçün zənginliyindən, cahilliyimiz üçün helmindən və elmindən istəyirəm. Allahım! Məhəmmədə və Al/götür-i Məhəmmədə salat et. Sənə şükr etməmiz, səni zikr etməmiz, sənə itaət etməmiz və sənə qulluq təqdim etməmiz üçün bizə kömək et. Ey mərhəmətlilərin ən mərhəmətlisi!"

3- Hz. Fatimənin (ə.s) məşhur Nur Duası:

"Nur olan Allahın adıyla. Nurun nuru olan Allahın adıyla. Nur üstünə nur olan Allahın adıyla. İşləri evirip çevirən Allahın adıyla. Nuru nurdan yaradan Allahın adıyla. Nuru nurdan yaradan, nuru Dövr dağına, sətir sətir yazılmış bir kitab halında, yayılmış incə dəri üzərinə, ölçülmüş bir miqdarda, bəzənmiş elçiyə endirən Allaha həmd olsun. İzzətiylə xatırlanan, övüncüyle səslənilən, darlıqda və bolluqda şükr edilən Allaha həmd olsun. Allahın salat və salamı əfəndimiz Məhəmmədə və onun tərtəmiz Əhl-i Beytinə olsun. "[348]