Fransa`nın, Ruanda soykırımına faal olarak katıldığına ilişkin araştırma komisyonu raporunun açıklanmasının ardından Belçika`nın bu soykırımda oynadığı rol tartışılıyor.
Yüksek tirajlı "Le Soir" gazetesi, bugünkü baskılarında yer verdiği bir analiz yazısında, Fransa`ya yönelik ithamların görmezden gelinemeyecek, ciddiye alınması gereken şahitlik ve kanıtlara dayandığını belirtirken, Belçika`nın rolünün de "derinlemesine incelenmesi" gerektiğini kaydetti.
Gazete, Belçikalı istihbaratçıların, soykırım olacağını Dışişleri Bakanlığına önceden bildirdiklerini, Belçika`nın tepkisiz kaldığını da hatırlattı.
Belçika`nın soykırım döneminde Ruanda`daki askeri ve siyasi faaliyetleri, soykırımcılara sağladığı maddi destekler üzerinde duran gazete, tarafsız bir komisyonun bu unsurları araştırması gerektiğini ifade etti.
Ruanda hükümetinin geçen salı günü açıkladığı araştırma komisyonu raporunda Fransa, 1994 yılının haziran-ağustos döneminde 800 bin Tutsi ve ılımlı Hutu`nun ölümüyle sonuçlanan soykırımda faal rol oynamak ve bu soykırıma fiilen katılmakla itham ediliyor.
Komisyonun 500 sayfalık raporunda, Fransa`nın soykırım hazırlıklarından haberdar olduğu, bu hazırlıklara katıldığı, cinayetlerde faal rol oynadığı belirtiliyor.
Raporda Fransa ayrıca, soykırımcılara istihbarat, strateji, askeri eğitim desteği sağlamakla, "öldürülecek kişilerin listesinin belirlenmesine katkıda bulunmakla", "silah temin etmekle" suçlanıyor.
Rapora göre Fransız askeri danışmanlar, "eğitim" verdikleri asker ve sivillere bir yandan silah ve teçhizat sağlarken, bir yandan da "ateşli silah kullanmadan insanların toplu olarak nasıl öldürülebileceğini" öğrettiler.
Aynı raporda, Tutsi ve Hutu`lara tecavüz eden, onları öldürenler arasında Fransız askerlerin bizzat yer aldıkları, Fransa`nın kontrolündeki "güvenlik bölgesinde" katledilen insanların cesetlerinin çuvallara doldurulup havadan ormanlara atıldığı anlatılıyor.
Komisyon raporunda Fransızlar soykırıma katılımla itham ediliyor, Ruanda hükümetinin uluslararası kurumlara başvurarak girişimlerde bulunması öneriliyor.
Ruanda Adalet Bakanı, aralarında zamanın Cumhurbaşkanı François Mitterand, Başbakan Edouard Balladur, Dışişleri Bakanı Alain Juppe`nin de yer aldığı 13 siyasi yetkili ile bazı üst düzey askeri yetkilinin, soykırımdaki sorumlulukları çerçevesinde yargılanmalarını isteyeceklerini açıkladı.
"Le Soir" gazetesi, soykırımcılara sağlanan maddi destek üzerinde daha fazla durulması gereğinden söz ederken, o dönemde Fransa`da bütçeden sorumlu bakanın Nicolas Sarkozy olduğunu hatırlattı. |
