Bu məqalədə Allahın (c. c) insan olaraq yaratdığı varlıqlar içərisində iştirak edən qadının şəxsiyyəti və ucalığını ələ alaraq ona İslamın verdiyi gerçək dəyəri ələ almağa çalışacağıq.

O, var edən, gözəl yaradan, yaratdıqlarına şəkil verən"[2] dir. başqa bir ayətdə isə belə buyurulmuşdur: Sizə şəkil vermiş və şəklinizi gözəl etmişdir. "[3] Yaratdığı hər şeyin bir məna və hikməti vardır, yaratma gücünə sahib olan uca Allahdır. Hər şeyə bir orbit və ölçü təyin edən də heç şübhəsiz Allahdır. "Ölçünü qoydu. "[4] Varlıqlar təyin olunan orbiti, sistemi aşacaq olsalar nizamları pozular və yox olub xərclər. Rəhmanın bu yaratmasında bir nizamsızlıq tapa bilməzsin. "[5] Əlbəttə ki hər şeyə bir nizam qoymuş və əsla yaratdığı heç bir şeydə nizamsızlıq və anarxiya yoxdur.. "hər şeyi yaradıb bir ölçüyə görə təşkil edən"[6] Odur. "Şübhəsiz biz hər şeyi bir ölçüyə görə yaratmışıq." Və "ONun qatında hər şey bir ölçüyə görədir."

Allah sizi torpaqdan, sonra spermdən yaratmış, sonra da sizi cütlər halında var etmişdir. [7]

Uca Allah hər şeyi cütüylə yaratmışdır. Kainata baxdığımızda gördüyümüz hər şeyin bir yoldaşını da bərabərində görərik. Bu yaradılışın qanunu, Allahın qurduğu bir sistemdir. Xüsusilə canlılar aləmində hər şeyin əri olduğu kimi hər şeyin də dişisi də mövcuddur. Bu yaradılış sisteminin ən yaxşı şəkildə işləməsini təmin edən təməl ünsürlərdən biridir. Allah hər şeyi bir nizam və ölçü içərisində yaratmışdır.

"Rəbbimiz! Sən bunu boşuna yaratmadın"[8]

"Göyün boşluğunda Allahın buyruğuna boyun əyərək uçan quşlara baxmırlarmı? Onları Allahdan başqa tutan kimsə yoxdur. İman edən qövm üçün bunda dərslər vardır. "[9]

Uca Allah göydə uçan quşlarda yerdə gəzən qarışqalara baxıb ibrətlər götürməmizi və dərslər çıxarmamızı tövsiyə edir. Allahın yaratdığı hər şeydə düşünən və ağılını işlədən insanlar üçün bir dərs və ibrət vardır.

Eyni şəkildə bizləri yaradan Allah öz yaradılışımızda da nə qədər ibrət və dərslərin olduğunu və bunları düşünməmizi nəsihət etməkdədir. Əgər düşünsək əsla qadının özünü "niyə/səbəb qadın olaraq yaradıldım?" deyərək alçaltmasının əsla doğru və islami bir davranış olmadığını görərik.

İslamiyyət cahili sistemlərdə qadını batdığı zillət bataqlığından qurtararaq izzətin zirvəsinə çatdırmaqdadır. "Şüphesiz, Allah (c. c) qatında ən qiymətliniz, ONA qarşı gəlməkdən ən çox çəkinənik. "[10] Üstünlük təqvadadır. Təqvalı kim olursa olsun üstün sayılmışdır. Bizdə (ənənəs(n)i dində) isə maddi gücə sahib olan kişinin üstün olduğu göz qarşısında tutulmuş amma İslam bu fikiri yıxmağa çalışmışdır. Hz. Əlinin (ə.s) buyurduğu kimi "Ən ağıllınız, ən çox çəkinənik (təqvalı olanınız) dır. "[11] Üstünlük təqvadadırsa və Allahın ayətləri hər kəsə şamilse və qadın da çəkinirsə mələklərin dərəcəsinə hətta daha üstünə çıxa bilər deməkdir. Çəkinməyən kişi necə olur ki çəkinən qadından üstün ola bilər? Kişi çəkinmirsə esfeli safılın "alçaldarın ən aşağısı"[12] halına düşürsə necə olur ki Allahın alçaq etdik dediyini biz ən üstün tuta bilərik.? Eyni şəkildə alçaldarın aşağısına düşən qadını necə olar da lağ-i illiyyinə (ucaların ucasına) çıxara bilərik. İnsanlar istər qadın olsun istər kişi təqvaları ölçüsün tərəfindən qiymətləndirilməlidirlər və layiq olduqları dəyərləri onlara verən İslam olmalıdır. Hz. Əlinin buyurduğu kimi "İnsanların ən ağıllısı, Allaha ən yaxın olan kimsədir"[13] Allaha ən yaxın olan kimsə ən çox qorunan kimsə deməkdir. Allaha görə ağıllılığın dəyəri təqva ölçüsüncedir.

İstər kişi istər qadın hər ikisinin də səyinin nəticəs(n)i özünədir. Kim işlə/çalışar yaxşı bir qul olma yolunda addım atsa Allah ayrım etmədən hər ikisindən də qəbul buyuracaq. "İnsan üçün yalnız işlə/çalışdığı vardır. "[14]

"Müsəlman kişilər və qadınlar, mömin kişilər və qadınlar Allaha itaət edən kişilər və qadınlar, doğru olan kişilər və qadınlar, namuslarını qoruyan kişilər və qadınlar, Allahı çox zikr edən əryələr və qadınlar... işdə Allah bunların hamısına bağışlama və böyük əcr hazırlamışdır. "[15]

Qadına edilən zülm və işgəncə, onu alçaldan hər cür şifahi/sözlü və hərəkəti sataşma, onu xor və zəlil görmək, kişidən aşağı görmək, ona təhqir etmək nəhayət özünə edilməsini istəmədiyini qadınına etməsi və layiq görməsi bunların hamısı cahiliyyə davranışlarının qalıqlarıdır. Quran isə bu cür davranışları şiddətlə yermiş və hesabının soruşulacağını açıqca bəyan etmişdir: "Qız uşağın hansı cinayət/günahdan ötəri öldürüldüyü özünə soruşulduğu zaman; "[16]

"Kişilərə qazandıqlarından bir pay olduğu kimi qadınlara da qazandıqlarından bir pay vardır. "[17] ayətiylə kişilərlə arasındakı fərqi qaldıran İslam, digər tərəfdən də qadınlara görüş ifadə etmə və səs vermə haqqını tanımaqdadır. Allah Elçisi (s. a. a) Quran-ı Kərimin əmri ilə qadınlardan beyət al/götürərək və onları qəbul edərək onlara bu haqqı əsrlər əvvəlindən vermişdir: "Sənə beyət etmək üzrə gəldikləri zaman, onları qəbul et/ət. "[18] İmam Əli' (ə.s) "Ey insanlar! Şübhəsiz Adəmdən nə qul və nə də nökər doğulmuşdur. Bütün insanlar (qadın və kişi) azaddır. "[19] və "kimsənin köləsi olma çünki Allah (c. c) səni azad yaratmışdır. "[20] deyərək insana azadlığını öyrətməkdə bu mövzudakı hər cür tərəddüdü ortadan qaldırmaqdadır.

İslam, qadını təlimləri işığında ucaltdı. Belə ki qadını ilahi risalətin gözətçisi və islami hökm və ədəbin bəyan edicisi etmiş və kişilərə bir əmanət olaraq vermişdir. Vida xütbəsində Allah Elçisi (s. a. a) belə buyurur: "Ey insanlar sizin qadınlar üzərində haqqınız olduğu kimi, onların da sizlər üzərində haqqları vardır. Mən sizə onlara yaxşı davranmanızı vəsiyyət edirəm. Onlar sizə Allahın əmanətləridirlər." Əmanətə edilən xəyanətin sorğusu əlbəttə olacaq.

"Kim əmanətə xəyanət etsə, qiyamət günü xəyanət etdiyi şeylə gəlir, sonra haqsızlıq edilmədən hər kəsə qazanmış olduğu ödənər. "[21]

Uca Allah Quran-

İşdə bir heyvan qədər dəyər görməyən qadını İslam ucaltdı və ona əzəmət və insanlıq mövqesini bağışladı. Orta əsrlər zehniyyətinin daşlaşmış ürək yığınları arasında torpağa basdırılan qız uşağını, bir əmtəə kimi alınıb satılan qadını, günümüzün ağızlarından tüpürcək axıdan materialist maddiyyətçi müdirlərinə nökər edən qadını, Fransız inqilabıyla yeni bir statiko axtaran amma axtardığını tapa bilməyən qadını, yenidən kişilərin müdirləşməsinə və onların çıxardığı şeylərin istehlakı üçün reklam firmalarının qapılarında sürünən bir çınqıl halına gətirilən qadını, çalışması lazım, qadın evinə hapsolmamalı deyərək özünə ucuz işçi tapma arxasında olan materialist müdirləri zənginləşdirməkdən kənara keçməyən qadını bəli günümüz qadınını İslam ucaltmış və "cənnət anaların ayaqları altındadır" deyərək, özünə ən böyük mənəvi dəyəri vermişdir.

Qadın haqqlarının müdafiə etmək üçün işləyən qərbli qadınlar feminizm adına bir sıra ideologiyalar ortaya atmışlar amma bu nə dərəcə qadının problemlərini həll edə bilmişdir? Bu gün qərbə baxdığımızda dağılan ailə yuvaları, atanın övladını övladın da atasını tanımadığı, ananın uşağından xəbərsiz gəzişdiyi müasir küçə və parklar, işlədiyi fabriklər və atelyelər nə qədər qadına azadlıq verə bilmişdir görəsən? Bir avtomobil rezin/şininin reklamını etmək üçün evə istədiyi saatda gəlmək istədiyi saatda çıxıb getmək azadlıq sayıla bilərmi? İnsanın insani dəyərlər daşımadığı bir cəmiyyətdə nə dərəcə qadın dəyər qazana bilər.? Mərhəmətsiz bir yuvada yetişən uşaq, anasını yuxu saatında görən bir uşaq, işin verdiyi yorğunluqla evə gələrək stres və böhrandan uşağının bədəninə dahi toxunmadan kreslonun üzərinə uzanan, sanki bir cəsədi xatırladan günümüz qərb feminist qadını nə dərəcə azad sayıla bilər? Anasız böyüyən, körpələr evləridə böyüdülən uşaq sabah necə anasını tanıya bilər? Ananın şəfqət və sevgisinə möhtac olan uşaq, anasını belə görmədən böyüyüb cəmiyyətə qarışsa, sabah o uşaqdan necə mərhəmət qanadlarını sənə gərməsini gözləyə bilərsən?

"

"Yaratdığı hər şeyi gözəl yaradan"[25] Allah qadını da ən "gözəl yaradan, "[26] dır. Allah (c. c) qadını da ən gözəl şəkildə yaratmış və ona həyat yoldaşını bağışlamışdır. Bir-birini tamamlayan iki varlıq! Onsuz (qadınsız) oluna bilməyəcəyi kimi, onsuzluğunda (kişisiz) düşünülə bilmədiyi bir varlıq! Yaradılışda bir-birini tamamlayan iki insan.

Eyyaşi təfsirində zikr edildiyi kimi İmam Misdən nəql edilən bir rəvayətə görə "uca Allah (c. c) Hz. Həvvanı Hz. Adəmin geri qalan torpağından yaratmışdır. "[27] Kişinin qabırğa sümüyündən deyil. Qadın da Allahın (c. c) yaratdığı və ona ayrı şəkil verdiyi bir insandır.

Bir insan olaraq qadını qiymətləndirsək "Biz insanı ən gözəl şəkildə yaratdıq. "[28] Burada Allah (c. c) istər qadın istər kişi hər ikisinin də ən gözəl şəkildə yaradıldığını bildirir. Bəli bu mövzuda birləşməmiz lazımdır ki insan olaraq qadın ən gözəl şəkildə yaradılmışdır. Bu ayət yalnız kişiləri bağlamadığı kimi yalnız qadınları da bağlamaz. Hər ikisini də bağlar. Çünki qadın və kişi "Ey insanlar! Sizi bir tək nəfsdən yaradan, ondan bərabər/yoldaşını var edən və ikisindən xeyli çox kişi və qadın meydana gətirən Rəbbinizdən çəkinin. "[29] Allahın insan olaraq ifadə etdiyi varlıqlarıdır. Hər ikisi də Allahın qullarıdır. Bunu yaxşı anlamamız lazım ki Quran qadın və kişi mövzusunda ayrımçılıq etməməkdədir. Quran baxımından qadın və kişi birdir. Yalnız yaradılışdakı fiziki bir sıra fərqliliklərin ol/tapılması kişilərin qadınlardan mənəvi istiqamətdən üstün olduğunu göstərməz.

İnsanın nə olduğunu və necə olduğunu bilən ən yaxşı şübhəsiz Allahdır və onun üçün nələrin xeyirli və nələrin zərərli olduğunu da ən gözəl bilən Odur. Hökm edənlərin ən yaxşı hökm edəni Allahdır. Çünki "ehkemu'l hakimin"dir. Əlbəttə qadınlar haqqında ən yaxşısını hökm etmişdir. Hər şeyin ən yaxşısını bilən əlbəttə Allahdır çünki O "alim" sifətinin sahibidir. Bizi bilən və ən yaxşı şəkildə tanıyana boyun əyməli və onun təqdim etdiyi geniş mərhəmət və bağışlanma çətiri altına girməliyik.

Hər şeyi ən gözəl şəkildə ayətlər bizə açıqlayır. İnsanın yaradılmasındakı gözəllikləri görsək, "niyə qadın yaradıldıq? Sualını da alçaldaraq soruşa bilmərik hərhalda. Qadın mövcudluqsa idi heç bir şey var olmazdı. Çünki aləmin yüzü/üzü suyu hörmətinə yaradıldığı axır zaman peyğəmbərini doğuran bir qadındır. Qadın olmasaydı aləm var olmazdı. Məhəmməd Mustafa (s. a. a) var olmazdı. Allahın yaradılış nizamı qadının yaradılmasını tələb edirdi və də necə yaradılması lazım olduğunu da ən yaxşı bilən Allah olduğuna görə qadını da ən yaxşı və gözəl şəkildə yaratmışdır. Qadına verdiyi zəriflik, incəlik və romantiklik onun qadın olmasının bəlkə də ən böyük xüsusiyyətlərindəndir. Qadına ən yaxşı tərbiyə edici olaraq baxdığımızda gərək analıqda, gərək təhsildə və gərəksə təhsildə son dərəcə müvəffəqiyyətli olması uca Allahın sifəti olan rəb sifətinin cüzisinin qadına bağışlanmış olmasıdır. Ən yaxşı tərbiyə edici Allahdır heç şübhəsiz; amma ikinci planda qadındır bəlkə də. Allahın sifətlərinin qadınlar üzərinə əks olunmasına baxdığımızda rəb (tərbiyə edici) və rauf (yumşaq) və mərhəməti görməkdəyik. Tərbiyə etmə sifətini ona bağışlamış olmasaydı bu qədər canlılar içərisində dişi varlıqların balalarına göstərdiyi maraq/əlaqə və şəfqəti görə bilməzdik. Çünki ana qoruyucudur, şəfqətlidir və mərhəmət timsalidir. Toyuğun sərçələri üçün necə uçuşduğunu və sərçələrini hər cür təhlükədən necə qoruduğuna şahidik. Xarici bir səs eşitdiyində çıxardığı səslə balalarını qanadlarının altına aldığını hamımız görməkdəyik əlbəttə.

Heyvanların belə bu qədər mərhəmət və sevgiylə bəslədikləri balalara, biz insan olaraq əlimizdəki bir sıra feminist şüarlar sayəsində özümüzü kainatın yaradıcısının qoyduğu bu nizama sanki etiraz edərcəsinə "mən baxmaq məcburiyyətində deyiləm, etmirəm, baxmıram, əmizdirmirəm" demək yaradılışdan verilmiş uca ilahi təchizatları gömezlikten gəlmək və öz ilahi qabiliyyətlərini laqeyd yanaşmaqdır. Müsəlman qadın Allahın özünə bağışladığı bu tərbiyə sifətinə uyğun olaraq hərəkət etməsi yaraşar. Qadının bir insan tərbiyə edərək yeni bir dünya yaratması təmin edilə bilər. Əgər qadın yaxşı bir ana, yaxşı bir bərabər/yoldaş, yaxşı bir qardaş olsa hər şeydə nizam, dinclik, ahəng, qardaşlıq və anlayış ortaya çıxacaq. Yeni bir milenyumda qadının özünü yenidən nəzərdən keçirməsi bəlkə də bu çirkefliklerle dolu, hər cür anarxiyanın, terrorun, zülmün, ədalətsizliyin, alçaldılmanın, bir-birimizi anlaya bilməmənin, müstəmləkəçiliyin və istismarın, imperializmin, kapitalizmin, kominizmin və faşist meyllərin boy gəzdiyi bu dünyaya bəlkə də ən böyük dinclik, ədalət, qardaşlıq və anlayış təmin edən bu Müsəlman qadın olacaq.