İHH və Kardelen-Derdən nümayəndələrin oduğu hərəkətdə qrup adına danışan Mazlumder İstanbul Şöbə Başçısı Ayxan Kiçik, Şərq Türkistan xalqına istiqamətli davam etdirilən asimilasyon işlərinin artaraq davam etdiyini ifadə edərək, "Dövr dövr soyqırım halını alan tətbiqlərlə hər il yüzlərlə Şərq Türkistanlının mühakiməsiz edamlarla qurban edildiyi, torpaqlarına əl qoyulduğu, dini öhdəçiliklərinin yerinə yetirilməsinin maneə törədildiyi, təhqir və işgəncəyə uğradıqları bilinməkdədir. Ölkə içində qohum ziyarətlərinə gedişdə dahi icazə sənədi istəmək və yurd xaricini çıxış üçün pasport verməmək surətiylə ictimai həyatının və səyahət azadlığının məhdudlaşdırıldığını, zidd hərəkətlərdə ol/tapılanların onlarla il cezaevlerinde qeyri insani şərtlərdə yaşamağa çətinlik çək/məcbur edildikləri, beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən qayğıyla izlənilmişdir. 2008 Olimpiadalarının Çində ediləcək olması səbəbiylə Çinin insan haqqları sicilində meydana gəlməsi gözlənilən yaxşılaşmaların 2007-ci ildəki tətbiqlərlə xəyal qırıqlığına çevrildiyi gözlənmişdir" dedi.
Edilən qeyri insani tətbiqlərin yalnız Uyğur Türkləriylə məhdud olmadığını söyləyən Kiçik, "Başda Tibetli rahiblər olmaq üzrə Çin rəhbərliyi tərəfindən söykədilən standartlara ziddliyi təsbit edilən etnik, dini və siyasi ünsürlərin, azadlıqların məhdudlaşdırıldığı bilinməkdədir. Çin rəhbərliyinin qeyri insani tətbiqlərini etiraz etmək üçün başladılan yeriyişə qatıldıqları səbəbiylə 600 Şərq Türkistanlı xanım nəzarətə alınmış və konkret bir cinayət/günah ünsürü axtarılmadan 'ayrılıqçı qruplar' xarakterizə etməsiylə ədalətli mühakimə olunma haqqlarından məhrum bir şəkildə hapsedilmişlerdir. Çin rəhbərliyi nəşr/təzyiqçi siyasətlərindən və insan haqqlarına zidd tətbiqlərindən təcilidən imtina etməlidir" deyə danışdı.
Aktivistl ərin Türkistan bayraqları daşıdığı proqramda Şərq Türkistan Maarif və Həmrəylik Dərnəyi spikeri Abdullah Eraslan isə, 1970 ilində 'mədəniyyət inqilabı' adı altında Müsəlman Türk xalqının milli dəyər, ənənə və adətləri üçün 'xürafə' deyilərək tarixi kitabların yandırıldığını ifadə etdi.
Öz dərnəkləri ad ına da bir məlumat oxuyan Aslan, "Məscidləri, mədrəsələri, kino və axıra çevir və bir çoxunu yıxmışlar. Buna qarşı 10 mini aşan insanı Pan-Türkçü və Pan-İslamcı deyərək edam etmişlər. Qırmızı Çin, bu bölgədə hər gün yeni qırğınlar təşkil etməkdədir. Buna qarşı çıxan xalqı isə edama tabe tutmaqdadır. Çin, 600 xanımı nəzarətə al/götürmüş, onları Müsəlman ayrılıqçı qrupların üzvləri deyə həbsdə tutmaqdadır. Al/götürdüyümüz məlumatlara görə həbsxanalardakı xanımlar işgəncə görməkdə və onların ailəsinə də böyük nəşr/təzyiq tətbiq etməkdə və bu xəbərin xarici mətbuata əks olunmaması üçün Çin mövqeləri o ailələrin telefonlarını kəsmiş və ailələri nəzarət altında tutmaqdadır" şəklində danışdı.
H ərəkət boyunca Çin Konsulluğu səlahiyyətlilərinin, binanın şüşəsindən qeyd etdikləri və Türkistanlı aktivistlərin fotoşəkillərini çəkdikləri müşahidə edildi. Mazlumder vəkillərindən Əlif Koşaroğlu, etdiyi şərhdə 'Çin konsulluğunun haqqını axtaran Türkistanlıların şəxsiyyətlərini təsbit etməyə çalışdığını və təsbit edilən kəslərin, Çin rəhbərliyin tərəfindən, Türkistanda ol/tapılan yaxınlarının həbs olunduğunu, işgəncəyə və şiddətli nəşr/təzyiqə tabe tutulduqlarını' ifadə etdi.
Qüds Yolu
MAZLUMDER İstanbul Şöbə Başçısı Ayxan Kiçik Şərq Türkistanlı 600 qadının Çin hökuməti tərəfindən məhkum edilməsi hadisəs(n)i ilə əlaqədar aşağıdakı şərhi etmişdir.
ŞƏRQ TÜRKİSTANLI XANIMLAR DƏRHAL SƏRBƏST BURAXILMALIDIR
1949-cu ildən bu yana Çin Rəhbərliyi tərəfindən Şərq Türkistan Xalqına istiqamətli olaraq davam etdirilən asimilasyon işləri artaraq davam etməkdədir. Dövr dövr soyqırım halını alan tətbiqlərlə, hər il yüzlərlə Şərq Türkistanlının mühakiməsiz edamlara qurban edildiyi, torpaqlarına əl qoyulduğu, dini öhdəçiliklərini yerinə yetirmələrinin maneə törətdiyi, təhqir və işgəncəyə uğradıqları bilinməkdədir. Ölkə içində qohum ziyarətlərinə gedişdə dahi icazə sənədi istəmək və yurd xaricinə çıxış üçün pasport verməmək surətiylə ictimai həyatın və səyahət azadlığının məhdudlaşdırıldığını, zidd hərəkətlərdə ol/tapılanların onlarla il cezaevlerinde qeyri insani şərtlərdə yaşamağa çətinlik çək/məcbur edildikləri beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən qayğıyla izlənilməkdədir.
Edilən nəşr/təzyiqlərə dözə bilməyərək ölkəsindən köç etmək məcburiyyətində qalan çox sayda Şərq Türkistanlı, yaxınlarına edilən nəşr/təzyiq, həbs cəzası, işgəncə kimi təzyiqlərlə geri çevrilə çətinlik çək/məcbur edilməkdə, ölkəyə geri çevril edən bir çox insanın aqibəti bilinməməkdədir.
2008 Olimpiada Oyunlarının Çin də ediləcək olması səbəbiylə, Çinin insan haqqları sicilində meydana gəlməsi gözlənilən yaxşılaşmaların, 2007-ci ildəki tətbiqlərlə xəyal qırıqlığına çevrildiyi görülmüşdür.
Ölüm cəzasının hələ də bütün dünya ölkələri cəmindən çox olduğu Çində, işgəncə və müddəti dörd ilə qədər kosmosa bilən kefi nəzarətlərin davam etdiyi, mühakimə etmədə şəffaflıq təmin edilə bilmədiyi bilinməkdədir. Düşüncə və ifadənin cinayət/günah olmağa davam etdiyi ölkədə, internet və telefon başda olmaq üzrə hər növ ünsiyyət vasitəs(n)i məhdudlaşdırılmaqda və xəbər alma haqqı maneə törədilməkdədir. Yerli-xarici mətbuat mənsublarının və beynəlxalq insan haqqları təşkilatlarının ölkə içinə girişinin və sərbəst dövranının maneə törədilməsi də ölkədə insan haqqları pozuntularının artaraq davam etdiyi qənaətini gücləndirməkdədir.
Edilən qeyri insani tətbiqlərin yalnız Uyğur Türkləriylə məhdud qalmadığı, başda Tibetli Rahiblər olmaq üzrə Çin Rəhbərliyi tərəfindən söykədilən standartlara ziddliyi təsbit edilən bütün etnik, dini və siyasi ünsürlərin nəşr/təzyiq gördüyü, azadlıqlarının məhdudlaşdırıldığı bilinməkdədir.
Son olaraq 23 Mart 2008 tarixində, Çin Rəhbərliyinin qeyri insani tətbiqlərini etiraz etmək üçün başladılan yeriyişə qatıldıqları səbəbiylə 600 Şərq Türkistanlı xanım nəzarətə alınmış və konkret bir cinayət/günah ünsürü axtarılmadan "ayrılıqçı qruplar" xarakterizə etməsiylə ədalətli mühakimə etmə haqqlarından məhrum bir şəklidə hapsedilmişlerdir.
Hapsedilen kəslərin ailələrinin ol/tapıldığı mahallerin mühasirəyə alındığı və telefonlarının kəsildiyi duyğus(n)u alınmışdır. Çin Rəhbərliyinin, media quruluşları və insan haqqları təşkilatlarına senzura tətbiq etmək surətiylə sağlam məlumata daxilolma/müraciəti maneə törətməsi, hadisələrin vehametini daha da artırmaqda azadlıqlarından məhrum edilən kəslərlə əlaqədar işgəncə və mühakiməsiz edam narahatlıqlarını haqlı çıxarmaqdadır.
Çin Rəhbərliyi nəşr/təzyiqçi siyasətlərindən və insan haqqlarına zidd tətbiqlərindən TƏCİLİ OLARAQ imtina etməlidir.
Birləşmiş Millətlər və Xarici işlər nazirliyi başda olmaq üzrə əlaqədar bütün vahidləri, Çin Rəhbərliyinə beynəlxalq cəmiyyət vicdanını yaralayan qeyri insani siyasətlərini sonlandırana qədər diplomatik, iqtisadi və siyasi embarqo tətbiq olunması mövzularında gərəyini etməyə dəvət edərkən, mövzunun təqibçisi olacağımızı ifadə edirik.
Kalenderhane Mah. c. y. Tosyalı CD. Nömrə: 124 Vəfa/ İstanbul Telefon: 0212 526 24 38-39-40 Faks: 0212 526 24 41
|